Co to jest audyt IT i jak się go wykonuje?
Audyt systemów informatycznych pozwala na zaprojektowanie niezawodnego środowiska IT w danym przedsiębiorstwie lub instytucji. W erze cyfrowej coraz więcej organizacji stawia na zwiększenie bezpieczeństwa sieci, danych, poczty elektronicznej czy stron internetowych. Czy specjaliści od audytu IT mogą pomóc zarówno małym, jak i większym przedsiębiorstwom, odpowiednio zabezpieczyć systemy informatyczne i zwiększyć przy tym efektywność pracy?
Audyt IT - istota i definicja
Audyt IT opiera się na analizie i ocenie funkcjonowania systemów informatycznych w danym przedsiębiorstwie lub organizacji. Istotą tego procesu jest sprawdzenie, czy system w skuteczny sposób chroni dane, dostarcza odpowiednich informacji oraz działa zgodnie z wyznaczonymi celami operacyjnymi i kontrolnymi. Ocenia się przy tym zarówno użyteczność i niezawodność rozwiązań informatycznych, jak i ich wiarygodność, bezpieczeństwo, wydajność oraz zgodność z odpowiednimi normami technicznymi.
Impulsem do prowadzenia audytów IT był przede wszystkim rozwój systemów informatycznych oraz struktur organizacyjnych. Pomysł na przeprowadzenie takiej analizy powstał w latach 60., gdy w dużych organizacjach zaczęły występować problemy ze sposobami zarządzania i kontrolowania technologii informatycznej, a także w przekazywaniu prawdziwych informacji. Aktualnie jest nowoczesnym narzędziem, które może spełniać funkcję informatyczną oraz kontrolną, a nawet pomóc osiągnąć danej firmie cele biznesowe. Poprzez audyt bezpieczeństwa skupiamy się na analizie ryzyka i koncentrujemy się na jego możliwej minimalizacji.
Obecnie podstawą prawną w tym zakresie są standardy lub normy:
- dotyczące zarządzania procesami IT - ISO/IEC 20000, COBIT,
- odnośnie zarządzania jakością - ISO 9001,
- obejmujące bezpieczeństwo informatyczne - ISO/IEC 27001, PCI DSS, FIPS Przebieg audytu jest natomiast regulowany normą ISO/IEC 19011:2002.
Co obejmuje audyt informatyczny?
Ocena systemu informatycznego może być całościowa bądź skupiać się jedynie na wybranych obszarach wskazanych przez dane przedsiębiorstwo. W ramach przeprowadzanej oceny specjaliści mogą skupiać się na strukturze systemu informatycznego, przyznawaniu uprawnień, zarządzaniu hasłami dostępowymi, dyskami oraz nośnikami informacji, wykonywaniu kopii zapasowej czy wdrażaniu oraz funkcjonowaniu rozporządzenia o ochronie danych (RODO).
Analiza zagadnień może dotyczyć bezpieczeństwa:
- sieci (router, Wifi, LAN, przełączniki, VLAN),
- danych (pliki na serwerze, baza danych, dostępy i uprawnienia),
- portali (strona www, poczta elektroniczna, systemy B2B).
Dzięki rzetelnej ocenie można wykonać raport uwzględniający problemy krytyczne i zwykłe. Audyt oprogramowania, systemu informatycznego czy bezpieczeństwa pozwala zbadać, ocenić i zarekomendować najlepsze rozwiązanie w danej sytuacji.
Audyt informatyczny pozwala dokonać przeglądu zasobów w danej firmie lub organizacji, przeanalizować ewentualne problemy, wskazać potencjalne zagrożenia, a także zabezpieczyć system i przygotować plan działania w przypadku kryzysowych sytuacji.
Pod lupę bierze się zatem:
- Oprogramowanie, czyli sprawdzenie jego legalności oraz posiadanych licencji, a także doradztwo w zakresie instalowania oprogramowania z sieci;
- Sprzęt - sprawdzenie konfiguracji poszczególnych stacji roboczych i serwerów oraz inwentaryzacja zasobów informatycznych;
- Bezpieczeństwo informacji - polityka i organizacja bezpieczeństwa informacji czy zarządzanie dostępem użytkowników do wybranych informacji.
Ochrona przed utratą danych
Ważne dane i informacje przedsiębiorstwa znajdują się na firmowych komputerach, poczcie elektronicznej, w systemach na stronach internetowych. Przetwarzanie i przechowywanie takich zasobów w nieodpowiedni sposób może prowadzić do ich utraty. Przyczyną może być awaria sprzętu, złośliwe oprogramowanie, a nawet atak hackerski. Informatyczny audyt pozwoli ocenić skalę ryzyka oraz wdrożyć zabezpieczenia, które pomogą w uniknięciu takiego problemu.
Zalety audytu informatycznego
Wsparcie informatyczne w postaci audytu IT zagwarantuje właścicielowi firmy pełną wiedzę o stanie systemu informatycznego w swoim przedsiębiorstwie.
Oprócz tego zaletami tego procesu są:
- Kontrola zasobów
Korzyścią płynącą z przeprowadzenia takiej analizy jest dostęp do informacji dotyczących zasobów sprzętowych, oprogramowaniu oraz poziomie bezpieczeństwa. Umożliwia nadzór i zabezpieczenie danych osobowych oraz informacji o firmie, klientach lub kontrahentach.
- Optymalizacja kosztów
Zapobieganie problemom i awariom sprzętu lub oprogramowania może być z pewnością tańsze niż naprawa wyrządzonych już szkód. Oszczędności widać także przy redukcji kosztów zbędnego oprogramowania, urządzeń czy licencji.
- Analiza potencjalnych zagrożeń
Przeprowadzony audyt informatyczny pomoże w przeanalizowaniu ryzyka i opracowaniu planu, który sprawdzi się nawet w kryzysowych sytuacjach.
- Efektywna praca
Wymiana lub modyfikacja dotychczasowych urządzeń bądź oprogramowań może znacznie polepszyć wydajność pracowników, przyczyniając się do realizacji celów biznesowych przedsiębiorstwa.
Nawet z pozoru działający system IT może stanowić potencjalne zagrożenie zarówno dla małej, jak i dużej organizacji. Nieodpowiednie zabezpieczenie i używanie sprzętu, oprogramowania lub narzędzi niesie ryzyko utraty albo udostępnienia danych dotyczących strategii firmy, finansów czy danych osobowych.
Skuteczna ocena obecnego stanu systemów informatycznych w przedsiębiorstwie jest możliwa dzięki pomocy osób specjalizujących się w branży IT - to oni w obiektywny sposób mogą ocenić aktualny stan systemu informatycznego i na podstawie rzetelnej analizy doradzić najkorzystniejsze rozwiązania. To efektywny sposób na polepszenie pracy, wyników firmy, a także zabezpieczenia systemu przed zagrożeniami wewnętrznymi i zewnętrznymi. Profesjonalny audyt IT obejmuje zarówno przeprowadzenie badań i analizy, jak i fachowe doradztwo oraz monitorowanie wdrożonych zmian.